ΜΕ όλες αυτές τις δοξολογίες της Παναγίας, ένεκα Δεκαπενταύγουστου, εξαιτίας του διαγγέλματος των αγιορειτών μοναχών (την κακιά τους την ώρα) ότι -αφού καίγονταν επί τριημέρου, και αγωνόζνταν με κίνδυνο της ζωής τους να τους σβήσουν φαντάροι, πυροσβέστες, εθελοντές, κομάντος, κλπ- έκαναν "δέηση στην Μεγαλόχαρη που έκανε ένα θαύμα και τους έσωσε", θυμήθηκα ότι έχω παραλείψει να δημοσιεύσω το παρακάτω έγγραφο, που θεωρώ σημαντικό για την κατανόηση του που βρισκόμαστε από πλευράς ελέγχου που ασκεί η εκκλησία στο ελληνικό κράτος και το πόσο θεοκρατική χώρα είμαστε. Η Ευρωπαϊκή Ουμανιστική Ομοσπονδία (EHF) και το μέλος της στην Ελλάδα Ελληνικό Παρατηρητήριο των Συμφωνιών του Ελσίνκι (ΕΠΣΕ) λοιπόν, εξέφρασαν μεγάλη ανησυχία όταν ενημερώθηκαν ότι φέτος τον Ιούνιο συνελήφθησαν προσωρινά και αργότερα κατηγορήθηκαν για βλασφημία τρεις ηθοποιοί της θεατρικής παράστασης “Corpus Christi”1, που ανέβηκε σε θέατρο των Αθηνών. Τόσο η EHF όσο και το ΕΠΣΕ υποστηρίζουν τους τρεις καλλιτέχνες στον αγώνα τοπου για την Ελευθερία του Λόγου και καλούν την Ελληνική Κυβέρνηση να καταργήσει τους νόμους περί βλασφημίας.
Στο Δελτίο Τύπου που έστειλαν οι δύο οργανώσεις επισημαίνεται:
Στο Δελτίο Τύπου που έστειλαν οι δύο οργανώσεις επισημαίνεται:
"Με την εκκοσμίκευση της Ευρώπης, το αδίκημα περί βλασφημίας τείνει να εξαφανιστεί από το εθνικό ποινικό δίκαιο. Ορισμένες χώρες έχουν προχωρήσει στη κατάργηση του αδικήματος της βλασφημίας, όμως σε άλλες χώρες (π.χ. Αυστρία, Δανία, Ιταλία και Ολλανδία) εξακολουθεί η βλασφημία να θεωρείται αδίκημα χωρίς, όμως, κάποια ποινική δίωξη. Σε Ελλάδα, Ιρλανδία και Πολωνία, εξακολουθούν να βρίσκονται σε ισχύ νόμοι περί βλασφημίας – με ποινές που ξεκινούν από ένα πρόστιμο μέχρι της φυλάκισης – με αποτέλεσμα ο νόμος να επιτρέπει την ποινική δίωξη ή να λειτουργεί αποτρεπτικά για δημοσιογράφους, πανεπιστημιακούς, καλλιτέχνες και άλλους πολίτες που μπορεί να ισοδυναμεί με αυτολογοκρισία.
Η ελευθερία της έκφρασης προστατεύεται από όλους τους μεγάλους διεθνείς θεσμούς για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ) έχει τονίσει επανειλημμένα Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ) έχει επανειλημμένα τονίσει ότι η ελευθερία της έκφρασης αποτελεί «ένα από τα βασικά θεμέλια [μιας δημοκρατικής] κοινωνίας» και ότι «αυτό ισχύει όχι μόνο για ‘πληροφορίες’ ή ‘ιδέες’ που θεωρούνται ευρέως αποδεκτές ή θεωρούνται αβλαβείς ή αδιάφορες, αλλά και για πληροφορίες και ιδέες που προσβάλλουν, σοκάρουν ή ενοχλούν το κράτος ή οποιοδήποτε τμήμα του πληθυσμού. Η EHF υπερασπίζει ακράδαντα το δικαίωμα στην ελευθερία της έκφρασης, η οποία περιλαμβάνει και το δικαίωμα στην άσκηση κριτικής για τις θρησκείες σε συζητήσεις ή καλλιτεχνικές εκφράσεις. Δεν υπάρχει θεμελιώδες δικαίωμα να μην προσβάλλεται το θρησκευτικό συναίσθημα του καθενός και της καθεμιάς, συνεπώς οι Εκκλησίες και οι θρησκευτικές ομάδες πρέπει να δέχονται κριτική, ακριβώς όπως κάθε ομάδα στην κοινωνία.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τη Δημοκρατία μέσω του Δικαίου (συμβουλευτικό όργανο του Συμβουλίου της Ευρώπης σε συνταγματικά θέματα, ευρύτερα γνωστή ως Επιτροπή της Βενετίας) σε έκθεση που δημοσίευσε το 2008 με θέμα τη σχέση μεταξύ της ελευθερίας της έκφρασης και της θρησκευτικής ελευθερίας,1 συνέστησε ότι «πρέπει να καταργηθεί το αδίκημα της βλασφημίας (όπως ήδη συμβαίνει στα περισσότερα ευρωπαϊκά κράτη) και δεν πρέπει να γίνει καμία εκ νέου εισαγωγή του».
Ομοίως, σε κοινή δήλωση κατά τη Διάσκεψη Ανασκόπησης του Durban στη Γενεύη το 2009,2 τρεις Ειδικοί Εισηγητές του ΟΗΕ -αντίστοιχα για την ελευθερία της θρησκείας ή των θρησκευτικών πεποιθήσεων, για το δικαίωμα στην ελευθερία της γνώμης και της έκφρασης και για τις σύγχρονες μορφές ρατσισμού, φυλετικών διακρίσεων, ξενοφοβίας και της συναφούς μισαλλοδοξίας, αντίστοιχα– έδωσαν ιδιαίτερη έμφαση στο γεγονός ότι δύσκολα μπορεί να βρεθεί μια αντικειμενική έννοια του όρου «δυσφήμηση των θρησκειών», γεγονός που καθιστά την έννοια αυτή «επιρρεπή στην κατάχρηση». Από το 2008 μέχρι σήμερα έχει ενταθεί η πίεση που ασκείται ώστε να απαγορευτούν οι νόμοι περί βλασφημίας. Μετά από αρκετά χρόνια με ψηφίσματα για τη δυσφήμηση των θρησκειών, ο ΟΗΕ τελικά υιοθέτησε το Μάρτιο 2011 ένα νέο ψήφισμα για την Καταπολέμηση της Θρησκευτικής Μισαλλοδοξίας, που δεν αναφέρει πλέον τη δυσφήμηση των θρησκειών, αλλά τάσσεται υπέρ της ανεκτικότητας και της εκπαίδευσης.
Η υπεράσπιση της ελευθερίας της έκφρασης δεν σημαίνει ότι είναι σοφό ή νόμιμο οι πολίτες και οι πολίτισσες να λένε ελεύθερα ό,τι τους αρέσει σε δημόσιο χώρο. Η ελευθερία αυτή περιορίζεται από την απαγόρευση της υποκίνησης σε μίσος και βία λόγω –μεταξύ άλλων- εθνοτικής ταυτότητας, θρησκείας ή σεξουαλικότητας. Πέρα όμως από την ελευθερία της έκφρασης, θεωρείται απαραίτητο ένα πολύ ευρύτερο σύνολο μέτρων πολιτικής για την προώθηση της ανοχής, όπως ο διαπολιτισμικός διάλογος ή η εκπαίδευση σε θέματα ανοχής και διαφορετικότητας. Οι νομικές αντιδράσεις, όπως σε θέματα που θέτουν περιορισμούς μόνο στην ελευθερία της έκφρασης, κρίνονται ανεπαρκείς για να επιφέρουν πραγματικές αλλαγές στη νοοτροπία, τις αντιλήψεις και το λόγο".
Η ελευθερία της έκφρασης προστατεύεται από όλους τους μεγάλους διεθνείς θεσμούς για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ) έχει τονίσει επανειλημμένα Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ) έχει επανειλημμένα τονίσει ότι η ελευθερία της έκφρασης αποτελεί «ένα από τα βασικά θεμέλια [μιας δημοκρατικής] κοινωνίας» και ότι «αυτό ισχύει όχι μόνο για ‘πληροφορίες’ ή ‘ιδέες’ που θεωρούνται ευρέως αποδεκτές ή θεωρούνται αβλαβείς ή αδιάφορες, αλλά και για πληροφορίες και ιδέες που προσβάλλουν, σοκάρουν ή ενοχλούν το κράτος ή οποιοδήποτε τμήμα του πληθυσμού. Η EHF υπερασπίζει ακράδαντα το δικαίωμα στην ελευθερία της έκφρασης, η οποία περιλαμβάνει και το δικαίωμα στην άσκηση κριτικής για τις θρησκείες σε συζητήσεις ή καλλιτεχνικές εκφράσεις. Δεν υπάρχει θεμελιώδες δικαίωμα να μην προσβάλλεται το θρησκευτικό συναίσθημα του καθενός και της καθεμιάς, συνεπώς οι Εκκλησίες και οι θρησκευτικές ομάδες πρέπει να δέχονται κριτική, ακριβώς όπως κάθε ομάδα στην κοινωνία.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τη Δημοκρατία μέσω του Δικαίου (συμβουλευτικό όργανο του Συμβουλίου της Ευρώπης σε συνταγματικά θέματα, ευρύτερα γνωστή ως Επιτροπή της Βενετίας) σε έκθεση που δημοσίευσε το 2008 με θέμα τη σχέση μεταξύ της ελευθερίας της έκφρασης και της θρησκευτικής ελευθερίας,1 συνέστησε ότι «πρέπει να καταργηθεί το αδίκημα της βλασφημίας (όπως ήδη συμβαίνει στα περισσότερα ευρωπαϊκά κράτη) και δεν πρέπει να γίνει καμία εκ νέου εισαγωγή του».
Ομοίως, σε κοινή δήλωση κατά τη Διάσκεψη Ανασκόπησης του Durban στη Γενεύη το 2009,2 τρεις Ειδικοί Εισηγητές του ΟΗΕ -αντίστοιχα για την ελευθερία της θρησκείας ή των θρησκευτικών πεποιθήσεων, για το δικαίωμα στην ελευθερία της γνώμης και της έκφρασης και για τις σύγχρονες μορφές ρατσισμού, φυλετικών διακρίσεων, ξενοφοβίας και της συναφούς μισαλλοδοξίας, αντίστοιχα– έδωσαν ιδιαίτερη έμφαση στο γεγονός ότι δύσκολα μπορεί να βρεθεί μια αντικειμενική έννοια του όρου «δυσφήμηση των θρησκειών», γεγονός που καθιστά την έννοια αυτή «επιρρεπή στην κατάχρηση». Από το 2008 μέχρι σήμερα έχει ενταθεί η πίεση που ασκείται ώστε να απαγορευτούν οι νόμοι περί βλασφημίας. Μετά από αρκετά χρόνια με ψηφίσματα για τη δυσφήμηση των θρησκειών, ο ΟΗΕ τελικά υιοθέτησε το Μάρτιο 2011 ένα νέο ψήφισμα για την Καταπολέμηση της Θρησκευτικής Μισαλλοδοξίας, που δεν αναφέρει πλέον τη δυσφήμηση των θρησκειών, αλλά τάσσεται υπέρ της ανεκτικότητας και της εκπαίδευσης.
Η υπεράσπιση της ελευθερίας της έκφρασης δεν σημαίνει ότι είναι σοφό ή νόμιμο οι πολίτες και οι πολίτισσες να λένε ελεύθερα ό,τι τους αρέσει σε δημόσιο χώρο. Η ελευθερία αυτή περιορίζεται από την απαγόρευση της υποκίνησης σε μίσος και βία λόγω –μεταξύ άλλων- εθνοτικής ταυτότητας, θρησκείας ή σεξουαλικότητας. Πέρα όμως από την ελευθερία της έκφρασης, θεωρείται απαραίτητο ένα πολύ ευρύτερο σύνολο μέτρων πολιτικής για την προώθηση της ανοχής, όπως ο διαπολιτισμικός διάλογος ή η εκπαίδευση σε θέματα ανοχής και διαφορετικότητας. Οι νομικές αντιδράσεις, όπως σε θέματα που θέτουν περιορισμούς μόνο στην ελευθερία της έκφρασης, κρίνονται ανεπαρκείς για να επιφέρουν πραγματικές αλλαγές στη νοοτροπία, τις αντιλήψεις και το λόγο".
ΣΧΕΤΙΚΟΙ ΣΥΝΔΕΣΜΟΙ
Η σελίδα του "Ελληνικού Παρατηρητηρίου
των συμφωνιών του Ελσίνκι"
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου