"Μπαμπά φέρε πίσω τα κλεμμένα", ή μήπως όχι;

Η κατάρρευση της αγοράς εργασίας έχει χτυπήσει τους νέους Ευρωπαίους πολύ περισσότερο από ό, τι παλαιότερες γενιές. Στην Ελλάδα και στην Ισπανία περισσότεροι από τους μισούς ενήλικες κάτω των 25 ετών είναι άνεργοι - το διπλάσιο του ποσοστού των εργαζομένων μεγαλύτερης ηλικίας. Τα πράγματα είναι ακόμα χειρότερα σε περιοχές της νότιας Ιταλίας, όπου η ανεργία των νέων αυξήθηκε πάνω από 50%.  Ένας λόγος για αυτή την κατάσταση είναι οι άνισες συνθήκες απασχόλησης. Μεγαλύτερης ηλικίας Ισπανοί και Ιταλοί, για παράδειγμα, επωφελούνται από τους νόμους προστασίας των εργαζομένων που εμποδίζουν την απόλυση τους με βασικό κριτήριο της ηλικία τους, έναν προστατευτισμό εξαιρετικά ισχυρό αν τον συγκρίνουμε με το τι συμβαίνει διεθνώς. Όμως, σχεδόν το ήμισυ των νέων Ιταλών και πάνω από το 60% των νεαρών Ισπανών είναι με σύμβαση προσωρινής απασχόλησης και μπορούν εύκολα να χάσουν τη δουλειά τους.  Τα βάρη και τα οικονομικά ρίσκα από τις διασώσεις χωρών της ευρωζώνης επιβαρύνουν κυρίως τους νέους, καθώς προεξοφλούν οτι η επόμενη γενιά θα πληρώσει τα σπασμένα -ή, για να ακολουθήσουμε το ελληνικά λεγόμενο, “θα πληρώνουν μέχρι και τα δισέγγονα μας!”- αφού τελικά καθώς φαίνεται τα αυξανόμενα εθνικά χρέη και τα κεφάλαια διάσωσης αξίας δισεκατομμυρίων θα χρηματοδοτούνται μέσω ομολόγων, που θα αποπληρωθούν “μελλοντικά”. Αυτά είναι τα συμπεράσματα μιας έρευνας που έγινε σε 31 χώρες από το Ίδρυμα Bertelsmann, αναφορικά με την ισότητα απέναντι στην κρίση και στις συνέπειες της των διαφορετικών γενεών. Με βάση τους δείκτες που χρησιμοποιήθηκαν στην ανάλυση η Ελλάδα ήρθε στην τελευταία θέση, η Ιταλία, η Πορτογαλία και η Ισπανία βρέθηκαν στις θέσεις 28, 24 και 22 αντίστοιχα.

Οι τραπεζίτες και οι πολιτικοί δεν είναι οι μόνοι υπεύθυνοι για την κρίση. Πολλές από τις παλαιότερες γενιές ήταν συνένοχοι με το παραπαίον σύστημα. Σχεδόν κάθε οικογένεια στην Ελλάδα είχε ένα μέλος που επωφελήθηκε από το υπερτραφές κράτος ως δημόσιος υπάλληλος. Οι ισπανοί baby boomers πήραν μαζικά δάνεια στέγης που ποτέ δεν πλήρωσαν με την εγγύηση του κράτους, ωθώντας τη χώρα τους στην κρίση του χρέους. Και στην Ιταλία, πολιτικοί όπως ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι έχουν επανεκλεγεί, επειδή επανειλημμένα κόλπα τους ευνοούσαν τους συνταξιούχους.

Το ζήτημα όμως είναι πως να διαμαρτυρηθεί κανείς και τι να κερδίσει. Αν για την κατάσταση φταίνε όλοι οι μεγαλύτεροι των 25 ας πούμε, από ποιον θα έπρεπε να διεκδικήσει κανείς τα κλεμμένα; Αν δεν ακολουθήσουμε την παράνοια του Αλί Λαφαζανί και λοιπών γραφικών που εξυπηρετούν αλλότρια συμφέροντα, αν δεν ταχθούμε σύμμαχοι ή συμπαθούντες της “άνω”, “κάτω”, “δίπλα”, κλπ “Πλατείας” και των Αγανακτίστας που μουτζώνουν την Βουλή και γυρνούν την πλάτη στους θεσμούς και το Πολίτευμα, τι μας μένει να προτείνουμε στους 25άρηδες; Να δαγκώσουν το χέρι που τους τρέφει -τους συνταξιούχους γονείς με τους οποίους κατά κανόνα ζουν μαζί ή εξαρτώνται οικονομικά από αυτούς, για να τα βγάλουν πέρα με μισθούς των €360; Ή να στραφούμε στο κίνημα της ρομαντικής μπασταρδοκρατίας κάτι 40άρηδων – 50ρηδων, που είναι για πολλές κλωτσιές, που έχει το θράσος εσχάτως να βγαίνει στα ραδιόφωνα και να εισηγείται “ελπίζω αυτή η γενιά να τα βγάλει πέρα καλύτερα από μας”;

Αυτό που σίγουρα μπορούμε ειλικρινά να πούμε όλοι μας, φταίμε δεν φταίμε και όσο φταίμε, είναι να βρουν την δύναμη να παλαίψουν και να τα βγάλουν πέρα. Άλλες γενιές επιβίωσαν από πολέμους και καταστροφές, σ' αυτή την γενιά των 25άρηδων έτυχε αυτό. Νομίζω επίσης ότι θα πρέπει να τους λέμε -και να το κάνουμε πράξη άμεσα- ότι θα πρέπει μαζί να πολεμήσουμε κάθε μορφή πελατειακού κράτους και κυρίως την πλευρά των “πελατών”. Ότι θα πρέπει να επιδείξουμε μηδενική ανοχή στην διαφθορά. Ότι δεν θα πρέπει να πετάμε τους θεσμούς που δεν λειτουργούν, αλλά να τους πιέσουμε με κάθε μέσο να λειτουργήσουν: είναι ατελέσφορο να εκπαραθυρώνουμε τις εργασιακές, κοινωνικές, και πολιτικές κατακτήσεις των 150 τελευταίων χρόνων επειδή δυσλειτουργούν. Λέγεται ότι οι νέοι παραδειγματίζονται: αντί να τα ζητούμε όλα από αυτούς, μήπως πρέπει να κάνουμε εμείς την αρχή;