Η ύπαρξη σημαντικής λαϊκής υποστήριξης, που φτάνει ακόμα και σήμερα περίπου στο 44%, δεν μπορεί να αγνοηθεί. Η διάκριση ανάμεσα στη νομιμότητα των ανθρωπιστικών διεκδικήσεων και στη βίαιη τζιχαντιστική ιδεολογία είναι κρίσιμη. Όπως και το να καταλάβουμε γιατί κανένα από κράτη που έχει έρθει σε επαφή με τους Παλιστίνιους, παρότι έχουν εδάφη πολλαπλάσια της Λωρίδας της Γάζας που δεν τα χρησιμποιούν, και συχνά με οικιστικές δομές έτοιμες, δεν δέχονται στη περιοχή πρόσφυγες Παλαιστινίους και τους κυνηγάνε άγρια όπου τους βρουν. Επίσης είναι χρήσιμο να γνωρίζουμε τι θεωρούν αρκετοί αν όχι όλοι οι Παλαιστίνιοι ως "κανονικό". Όχι για να τους καταδικάσουμε σε μιζέρια και συμφωρές, αλλά για να καταλάβουμε πως τα κριτήρια μας για το τι είναι σωστό να γίνει, ίσως δεν είναι σωστά. Οι περισσότερες ισλαμιστικές κοινωνίες έχου πολύ δρόμο ακόμα να διανύσουν στη Πολιτιστική και κοινωνική εξέλιξη πριν έχουμε οποιοδήποτε κριτήριο συναφές με τις κοινωνίες μας για να τους κατανοήσουμε.
Για όσα γράφονται παρακάτω υπάρχουν πήγές στο τέλος του κειμένου. Όλες οι πηγές είναι απο διεθνή ή φιλοαραβικά μέσα, με ελάχιστες εξαιρέσεις.
Από την ανάληψη του πλήρους ελέγχου της Λωρίδας της Γάζας το 2007, η Χαμάς εγκαθίδρυσε ένα πλαίσιο διοίκησης στο οποίο οι θεμελιώδεις εγγυήσεις του Διεθνούς Συμφώνου για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα υποβαθμίζονται συστηματικά. Η Human Rights Watch κατέγραψε επανειλημμένα αυθαίρετες συλλήψεις, βασανιστήρια και κακομεταχείριση σε κέντρα κράτησης, κυρίως εναντίον επικριτών, δημοσιογράφων και πολιτικών αντιπάλων· γυναίκες, ΛΟΑΤΚΙ+ και παιδιά είναι τα συχνότερα θύματα βάναυσων ολοκληρωτικών πρακτικών από τη διοίκηση της Χαμάς, η οποία τηρεί τον Ισλαμικό νόμο ή/και ανεξάρτητες αποφάσεις δικαστηρίων όπου τη βολεύει, ενώ οι εκτελέσεις με τρόπους που θεωρούνται βασανιστικοί (όπως δημόσιοι απαγχονισμοί) είναι μερικές εκατοντάδες. Τα λυντσαρίσματα από τον όχλο δίνουν και πάιρνουν, κατ' εντόλην τις περισσότερες φορές από τις Αρχές, ώστε ο πληθυσμό να επιδείξει την υπακοή του. Μόνο το 2020 συγκεντρώθηκαν 75 καταγγελίες αυθαίρετης κράτησης και 72 καταγγελίες βασανιστηρίων, ενώ η έκθεση Two Authorities, One Way, Zero Dissent του 2018 επισημαίνει διαχρονικά μοτίβα καταστολής και ατιμωρησίας.
Τι σημαίνει «κανονικό» για τους Παλαιστίνιους και γιατί αυτό πρέπει να το ξέρουμε πριν μιλήσουμε για λύσεις
Η άσκηση κοινωνικά αποδεκτής τιμωρητικής βίας εκτός νομικού πλαισίου αποτελεί σταθερό στοιχείο της διακυβέρνησης της Χαμάς. Κατά τις εσωτερικές συγκρούσεις με τη Φατάχ το 2007, μαχητές έριξαν αντιπάλους από ταράτσες πολυκατοικιών· Παλαιστίνιοι που κατηγορούνται για «συνεργασία» με το Ισραήλ εκτελούνται χωρίς δίκη, αφού πρώτα απαχθούν και βασανιστούν. Η ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα στη Γάζα βιώνει στοχευμένες διώξεις που συχνά καταλήγουν σε θανατηφόρα βία, ή απάγονται και υποβάλλονται σε βασανιστήρια και εξευτελισμούς «θεραπείας μεταστροφής». Πρακτικές κοινωνικού στιγματισμού και εκβιασμών περιλαμβάνουν ξυλοδαρμούς και εξαναγκαστική σιωπή όσων θεωρούνται «αποκλίνοντες» από την ισλαμική ηθική. Έχουν καταγραφεί εκτελέσεις με απαγχονισμό ή τουφεκισμό που επιβλήθηκαν από στρατιωτικά δικαστήρια χωρίς εχέγγυα δίκαιης δίκης. Παράλληλα, τοπικοί κανονισμοί προβλέπουν ραβδισμούς ως πειθαρχικό μέτρο, με περιπτώσεις «χτυπημάτων με μεταλλικές ράβδους» και άλλες μορφές απάνθρωπης μεταχείρισης σε κρατητήρια της Χαμάς, να θεωρούνται νόμιμη ανακριτική πρακτική. Οι ατομικές ελευθερίες λόγου, συνάθροισης και Τύπου είναι πρακτικά ανύπαρκτες, με δεκάδες συλλήψεις για αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, συστηματικές απειλές και ξυλοδαρμούς ρεπόρτερ που παρεκκλίνουν από την επίσημη γραμμή, καθώς και πλήρη ατιμωρησία για την άσκηση βασανιστηρίων. Εν τω μεταξύ, ο εκπαιδευτικός νόμος του 2013 επιβάλλει εγγενή διαχωρισμό τάξεων από την ηλικία των εννέα ετών και απαγορεύει κάθε συνεργασία με ιδρύματα του εξωτερικού, ενώ την ίδια χρονιά εισήχθησαν μαθήματα «αντίστασης» και στρατιωτικής προετοιμασίας. Οι επαναλαμβανόμενες συγκρούσεις και οι ελλείψεις πόρων υπονομεύουν το δικαίωμα των παιδιών να φοιτούν σε ασφαλές περιβάλλον.
Ποιοι είναι αυτοί που από τη Λωρίδα της Γάζας βρέθηκαν στην Ευρώπη πριν την 7η Οκτωβρίου
Η έξοδος από τη Γάζα πριν από την 7η Οκτωβρίου περνούσε υποχρεωτικά από έναν εσωτερικό μηχανισμό έγκρισης της Χαμάς: όποιος ήθελε να ταξιδέψει στη Ράφα έπρεπε να εγγραφεί στην ηλεκτρονική λίστα του Υπουργείου Εσωτερικών και να περιμένει να «κλήθεί» σε λεωφορείο. Υπήρχαν δύο λίστες, μία παλαιστινιακή της Χαμάς και μία αιγυπτιακή, γεγονός που οδηγούσε σε μακρά αναμονή και αδιαφάνεια, με πάνω από 23.000 ονόματα να περιμένουν το 2018. Πέρα από τον ισραηλινό και αιγυπτιακό έλεγχο, η Χαμάς επέβαλλε και δικές της ταξιδιωτικές απαγορεύσεις, περιορίζοντας σημαντικά την ελευθερία μετακίνησης για τους κατοίκους του θύλακα.
Το εμπόδιο δεν ήταν μόνο γραφειοκρατικό αλλά και οικονομικό. Το σύστημα «tanseeq» ή «VIP coordination» επέτρεπε την παράκαμψη της ουράς με αντίτιμο 4.000–10.000 δολάρια ανά άτομο, χρήματα που κατέληγαν σε μεσάζοντες και αξιωματούχους και από τις δύο πλευρές του περάσματος. Περίπου το ένα τέταρτο των ταξιδιωτών τη διετία 2021-2022 πέρασε μέσω αυτής της πληρωμένης λίστας, πρακτική που δημιούργησε de facto ταξίδι δύο ταχυτήτων, διαθέσιμο κυρίως σε όσους διέθεταν συγγενείς στο εξωτερικό ή δυνατότητα οικονομικής ενίσχυσης από τρίτους.
Σε ορισμένες περιπτώσεις η Χαμάς αρνούνταν εντελώς την άδεια εξόδου για λόγους κοινωνικού ελέγχου. Τον Φεβρουάριο 2021, δικαστήριο που τελούσε υπό τον έλεγχο της οργάνωσης επέβαλε στις γυναίκες την υποχρέωση να λάβουν άδεια κηδεμόνα προτού ταξιδέψουν, απόφαση που αργότερα μετριάστηκε αλλά διατήρησε τη δυνατότητα επιβολής ταξιδιωτικών απαγορεύσεων. Το ίδιο έτος καταγράφηκε η περίπτωση της 19χρονης Αφάφ αλ-Νάτζαρ, η οποία εμποδίστηκε να φύγει για σπουδές στην Τουρκία κατόπιν αίτησης του πατέρα της. Η απειλή άρνησης άδειας χρησιμοποιούνταν και ως μέσο πίεσης απέναντι σε αντιφρονούντες ή δημοσιογράφους.
Συνολικά, πριν από την 7η Οκτωβρίου η Χαμάς δεν είχε κλείσει ερμητικά την πόρτα προς τον έξω κόσμο, αλλά λειτουργούσε ως φύλακας που μπορούσε να επιταχύνει, να καθυστερήσει ή να μπλοκάρει την έξοδο ανάλογα με πολιτικούς, οικονομικούς ή κοινωνικούς παράγοντες. Σε συνδυασμό με την ισραηλινή πολιτική αδειών μέσω Ερέζ και τις συχνές αιγυπτιακές σφραγίσεις της Ράφα, το αποτέλεσμα ήταν ότι για τη μεγάλη πλειονότητα των Γαζαίων η μετανάστευση για σπουδές ή εργασία στην Ευρώπη αποτελούσε σπάνιο προνόμιο και όχι ελεύθερη επιλογή.
Η κατανόηση της πραγματικότητας στη Γάζα απαιτεί να βλέπουμε πέρα από το απλουστευτικό αφήγημα που φορτώνει όλη την ευθύνη αποκλειστικά στη Χαμάς. Η παλαιστινιακή κοινωνία δεν είναι ένας παθητικός, αθώος δέκτης βίας, αλλά ένα δυναμικό σύνολο ανθρώπων με αξίες, αντιλήψεις και κοινωνικές δομές που έχουν, σε σημαντικό βαθμό, αναδείξει και συντηρήσει το ισλαμιστικό καθεστώς. Η σημαντική εκλογική και κοινωνική υποστήριξη προς τη Χαμάς, η ανεκτικότητα απέναντι σε πρακτικές που για εμάς είναι απαράδεκτες και η ενεργή συμμετοχή μέρους του πληθυσμού σε κατασταλτικούς μηχανισμούς, δεν μπορούν να παραγνωριστούν. Όσοι έφυγαν πριν την 7η Οκτωβρίου και σήμερα παρουσιάζονται ως πρόσφυγες, συχνά προέρχονται από προνομιούχα στρώματα που ευνοήθηκαν από το σύστημα. Αν θέλουμε πραγματικά να συμβάλουμε σε μια λύση, χρειάζεται να αναγνωρίσουμε αυτά τα δεδομένα και να διαμορφώσουμε προσεγγίσεις που λαμβάνουν υπόψη την κοινωνική, πολιτιστική και πολιτική πραγματικότητα των Παλαιστινίων όπως αυτή είναι, όχι όπως θα θέλαμε να είναι.
Ενδεικτικές Πηγές
(θα πρέπει να τις κάνετε copy-paste στον browser Opera, Edge, Firefox, κλπ- σας καθώς αντιμετώπισα ζήτημα εφαρμογής περιοριστικών μέτρων του Google για το blog μου αν τους συγκεκριμένους συνδέσμους τους έχω ενεργούς, ακόμα και μέσα σε τίτλους, παρότι η συντριπτική πλειοψηφία τνω πηγών είναι από διεθνείς οργανισμούς αναγνωρισμένους από τον ΟΗΕ!)
(θα πρέπει να τις κάνετε copy-paste στον browser Opera, Edge, Firefox, κλπ- σας καθώς αντιμετώπισα ζήτημα εφαρμογής περιοριστικών μέτρων του Google για το blog μου αν τους συγκεκριμένους συνδέσμους τους έχω ενεργούς, ακόμα και μέσα σε τίτλους, παρότι η συντριπτική πλειοψηφία τνω πηγών είναι από διεθνείς οργανισμούς αναγνωρισμένους από τον ΟΗΕ!)
https://www.hrw.org/news/2022/06/30/palestine-impunity-arbitrary-arrests-torture "Palestine: Impunity for Arbitrary Arrests, Torture"
https://www.reuters.com/article/world/middle-east/refile-gaza-fighting-descends-into-new-brutality-idUSL12641888 "REFILE-Gaza fighting descends into new brutality"
https://www.amnesty.org/en/latest/news/2015/05/gaza-palestinians-tortured-summarily-killed-by-hamas-forces-during-2014-conflict "Gaza: Palestinians tortured, summarily killed by Hamas ..."
https://www.hrw.org/report/2009/04/20/under-cover-war/hamas-political-violence-gaza "Hamas Political Violence in Gaza | Under Cover of War"
https://www.haaretz.com/middle-east-news/palestinians/2024-04-03/ty-article-magazine/.premium/hamas-files-found-by-israel-in-gaza-detail-execution-of-senior-member-accused-of-being-gay/0000018e-9e6d-d64e-afce-fffd62370000 "Hamas Files Found by Israel in Gaza Detail Execution of ..."
https://www.amnesty.org/en/latest/press-release/2010/04/executions-hamas-gaza-e28098deplorablee28099 "Executions by Hamas in Gaza 'deplorable'"
https://www.globaltimes.cn/content/772466.shtml "Hamas law reflects Islamic movement's philosophy on ..."
https://www.timesofisrael.com/pa-blasts-hamass-belligerent-new-school-curriculum "PA blasts Hamas's belligerent new school curriculum"
https://www.unicef.org/sop/topics/education "Education - State of Palestine"
https://www.ochaopt.org/content/recent-trends-palestinian-access-gaza-erez-and-rafah-crossings "Recent trends in Palestinian access from Gaza: Erez and Rafah crossings | United Nations Office for the Coordination of Humanitarian Affairs - Occupied Palestinian Territory"
https://freedomhouse.org/country/gaza-strip/freedom-world/2021 "Gaza Strip: Freedom in the World 2021 Country Report | Freedom House"
https://www.theguardian.com/global-development/2024/jan/08/palestinians-flee-gaza-rafah-egypt-border-bribes-to-brokers "Palestinians desperate to flee Gaza pay thousands in ..."
https://www.aljazeera.com/news/2019/12/23/palestinians-paying-thousands-of-dollars-in-bribes-to-leave-gaza "Palestinians paying thousands of dollars in bribes to leave ..."
https://www.occrp.org/en/feature/only-those-with-money-can-leave-gazans-pay-thousands-to-escape-through-egypt "‘Only Those With Money Can Leave’: Gazans Pay Thousands to Escape Through Egypt | OCCRP"
https://www.theguardian.com/world/2021/feb/15/women-male-guardian-hamas-gaza-strip "Women need male guardian to travel, says Hamas court in ..."
https://www.hrw.org/news/2021/02/17/gaza-authorities-issue-travel-restrictions-unmarried-women "Gaza Authorities Issue Travel Restrictions for Unmarried ..."
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου