Τρίτη 5 Αυγούστου 2025

Η άλλη όψη της Γάζας: η αλληλεγγύη στους Παλαιστίνιους πρέπει να συνοδεύεται από ρεαλισμό

Η συμπόνοια προς τον παλαιστινιακό άμαχο πληθυσμό και η υποχρέωση έμπρακτης αλληλεγγύης δεν πρέπει να συνεπάγονται ηθική λευκή επιταγή για τις πράξεις της Χαμάς και των υποστηρικτών της, που συχνά στρέφονται κατά των ίδιων των Παλαιστινίων. Πολλοί από αυτούς που θεωρούμε σήμερα Παλαιστίνιους πρόσφυγες στην Ελλάδα και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, οι οποίοι μας «ευαισθητοποιούν» και μεταφέρουν πληροφορίες για το «τι πραγματικά συμβαίνει», είναι στην πραγματικότητα καθεστωτικοί γιοι πάμπλουτων οικογενειών που υποστήριζαν ενεργά τη Χαμάς, διαφορετικά δεν θα είχαν καταφέρει να φύγουν και να ταξιδέψουν πριν την 7η Οκτωβρίου. Αυτό ισχύει όχι μόνο τώρα, που οι άμαχοι χρησιμοποιούνται ως ανθρώπινες ασπίδες στον πόλεμο που η Χαμάς ξεκίνησε με το Ισραήλ, αλλά και πολύ νωρίτερα, όταν η οργάνωση διοικούσε τη Λωρίδα της Γάζας για περισσότερο από δέκα χρόνια. 

Η ύπαρξη σημαντικής λαϊκής υποστήριξης, που φτάνει ακόμα και σήμερα περίπου στο 44%, δεν μπορεί να αγνοηθεί. Η διάκριση ανάμεσα στη νομιμότητα των ανθρωπιστικών διεκδικήσεων και στη βίαιη τζιχαντιστική ιδεολογία είναι κρίσιμη. Όπως και το να καταλάβουμε γιατί κανένα από κράτη που έχει έρθει σε επαφή με τους Παλιστίνιους, παρότι έχουν εδάφη πολλαπλάσια της Λωρίδας της Γάζας που δεν τα χρησιμποιούν, και συχνά με οικιστικές δομές έτοιμες, δεν δέχονται στη περιοχή πρόσφυγες Παλαιστινίους και τους κυνηγάνε άγρια όπου τους βρουν. Επίσης είναι χρήσιμο να γνωρίζουμε τι θεωρούν αρκετοί αν όχι όλοι οι Παλαιστίνιοι ως "κανονικό". Όχι για να τους καταδικάσουμε σε μιζέρια και συμφωρές, αλλά για να καταλάβουμε πως τα κριτήρια μας για το τι είναι σωστό να γίνει, ίσως δεν είναι σωστά. Οι περισσότερες ισλαμιστικές κοινωνίες έχου πολύ δρόμο ακόμα να διανύσουν στη Πολιτιστική και κοινωνική εξέλιξη πριν έχουμε οποιοδήποτε κριτήριο συναφές με τις κοινωνίες μας για να τους κατανοήσουμε. 

Κυριακή 27 Ιουλίου 2025

Αποδοχή χωρίς εξιδανίκευση: γιατί η παχυσαρκία δεν είναι ντροπή, αλλά ούτε και επιλογή χωρίς συνέπειες


Πριν από μερικές δεκαετίες, οι παχύσαρκοι άνθρωποι κινδύνευαν να γίνουν αντικείμενο χλευασμού δημόσια, όπως βλέπαμε συχνά σε ελληνικές ταινίες των '60s. Σήμερα, οι κοινωνικές συμπεριφορές έχουν εξελιχθεί και τέτοιου είδους εξευτελισμοί δεν είναι πλέον κοινωνικά αποδεκτοί. Ευτυχώς, η πλειονότητα των πολιτών καταδικάζει τέτοιες συμπεριφορές, και αυτό δείχνει πρόοδο προς μια κοινωνία που προωθεί τη συμπερίληψη και τον σεβασμό στη διαφορετικότητα.

Ωστόσο, η αποδοχή του ανθρώπου όπως είναι – είτε πρόκειται για σωματική ιδιαιτερότητα, είτε για ασθένεια – δεν πρέπει να συγχέεται με την εξιδανίκευση ή την εξύμνηση μιας κατάστασης που ενδέχεται να είναι προβληματική για την υγεία και την ποιότητα ζωής του. Το να αποδέχεσαι τον άλλον σημαίνει ότι δεν τον στιγματίζεις ή ενοχοποιείς για την κατάστασή του, όχι ότι παρουσιάζεις την ασθένεια ή την δυσκολία ως προτέρημα ή κάτι που δεν χρειάζεται αντιμετώπιση. Ο σεβασμός στη διαφορετικότητα δεν αναιρεί την ανάγκη για ενημέρωση, πρόληψη και – όταν είναι εφικτό – θεραπεία.

Η παχυσαρκία είναι ένα τέτοιο παράδειγμα. Σήμερα, δεν μιλάμε απλώς για μερικά παραπανίσια κιλά ή για διαφορετικούς σωματότυπους· τα επίσημα στοιχεία δείχνουν μια ανησυχητική επιδείνωση του φαινομένου. Η Ελλάδα αναμένεται, μέχρι το 2050, να είναι η πιο παχύσαρκη χώρα υψηλού εισοδήματος στην Ευρώπη: 48% των γυναικών και 41% των ανδρών θα είναι παχύσαρκοι. Ήδη σήμερα, το 63% των ανδρών και σχεδόν οι μισές γυναίκες είναι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι.

Τρίτη 15 Ιουλίου 2025

«ΔΕΝ ΞΕΧΝΩ»: Το σύνθημα-πληγή της Κύπρου που ζητά δικαιοσύνη, όχι εκδίκηση – 51 χρόνια από το πραξικόπημα και την εισβολή

Στις 15 Ιουλίου 1974, στην Κύπρο πραγματοποιήθηκε πραξικόπημα κατά του εκλεγμένου Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας, Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ', με στήριξη της χούντας των Αθηνών (της δικτατορίας στην Ελλάδα). Τι ακριβώς συνέβη: Το πρωί της 15ης Ιουλίου, μονάδες της Εθνικής Φρουράς της Κύπρου και Έλληνες αξιωματικοί που ήταν υπό τις εντολές της χούντας, επιτέθηκαν στο Προεδρικό Μέγαρο στη Λευκωσία. Ο Μακάριος διέφυγε και αρχικά θεωρήθηκε νεκρός, αλλά λίγο αργότερα έγινε γνωστό ότι είχε διαφύγει και τελικά βρέθηκε στη Βρετανική Βάση και μετά στη Μάλτα και στη συνέχεια στο Λονδίνο. Στη θέση του τοποθετήθηκε ως πρόεδρος της "Κυβέρνησης Εθνικής Σωτηρίας" ο Νίκος Σαμψών, δημοσιογράφος και γνωστός για την ελληνοκεντρική του στάση. Ποιος ήταν ο σκοπός του πραξικοπήματος; Ο κύριος στόχος ήταν η ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα (ένωση ή "Ένωσις"), ιδέα που υποστήριζαν οι πιο ακραίοι εθνικιστικοί κύκλοι. Όμως, το πραξικόπημα παραβίασε την ανεξαρτησία της Κύπρου και την εύθραυστη ισορροπία ανάμεσα στις δύο κοινότητες – Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους. Οι συνέπειες: Πέντε ημέρες αργότερα, στις 20 Ιουλίου 1974, η Τουρκία εισέβαλε στην Κύπρο με την επίκληση του ρόλου της ως εγγυήτρια δύναμη, με αποτέλεσμα τη διχοτόμηση του νησιού. Η εισβολή είχε καταστροφικά αποτελέσματα: χιλιάδες νεκροί και αγνοούμενοι, προσφυγιά, και από τότε το νησί παραμένει διαιρεμένο. Αυτή η ημερομηνία, η 15η Ιουλίου, αποτελεί σημείο μνήμης και πένθους για την Κύπρο, αφού οδήγησε σε τραγικές εξελίξεις για το νησί και τον λαό του.

Κυριακή 29 Ιουνίου 2025

Μπορείς να χτίσεις μια τίμια ζωή από το μηδέν στην Ελλάδα του 2025; Δύο δρόμοι, λίγες πιθανότητες, πολλές αλήθειες

Στην Ελλάδα σήμερα, η προοπτική ενός νέου ανθρώπου να οικοδομήσει από μηδενική βάση μια αξιοπρεπή και οικονομικά βιώσιμη ζωή αποτελεί ένα ερώτημα που σπάνια απαντάται χωρίς δόση κυνισμού ή απογοήτευσης. Η δυνατότητα να επιτύχει κάποιος έως τα 50 του ένα ετήσιο καθαρό εισόδημα της τάξης των 50.000 ευρώ, υπό τον όρο ότι ξεκινά από το μηδέν, εργάζεται νόμιμα, δεν αποκρύπτει εισοδήματα και δεν αντλεί βοήθεια από το εξωτερικό ή την οικογενειακή περιουσία, δεν είναι ανύπαρκτη — είναι ωστόσο περιορισμένη, δύσβατη και απαιτεί προσήλωση, υπομονή και ορθολογική στρατηγική σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα.  Θεωρητικά, δύο είναι οι διαδρομές που δύνανται να οδηγήσουν σε ένα τέτοιο αποτέλεσμα: η σταδιακή επαγγελματική εξέλιξη στον μισθωτό τομέα και η επιχειρηματικότητα με αφετηρία το ελάχιστο. Και οι δύο διαδρομές ενέχουν υψηλές απαιτήσεις και αντίστοιχα ρίσκα, ενώ προϋποθέτουν όχι μόνο δεξιότητες, αλλά και ευνοϊκές συγκυρίες.

Κυριακή 15 Ιουνίου 2025

Χαμάς, Ισραήλ και γενοκτονία: Ιστορικές αλήθειες και κατασκευασμένα αφηγήματα

Η ιστορία της Παλαιστίνης και η πολυκύμαντη διαδρομή του παλαιστινιακού λαού προς την κρατική συγκρότηση συνιστούν ένα από τα πιο περίπλοκα και πολυσυζητημένα ζητήματα του σύγχρονου γεωπολιτικού χάρτη. Από την αρχαιότητα έως σήμερα, οι Παλαιστίνιοι δεν διέθεταν ποτέ ένα πλήρως συγκροτημένο, διεθνώς αναγνωρισμένο και κυρίαρχο κράτος, παρά τις πολυάριθμες και επαναλαμβανόμενες προσπάθειες για την απόκτηση πολιτικής αυτονόμησης και εδαφικής κυριαρχίας. Στο κείμενο που ακολουθεί επιχειρείται μια ιστορική, πολιτική και νομική επισκόπηση αυτής της πορείας, με στόχο τη σαφή και τεκμηριωμένη αποτύπωση των δεδομένων.

Ο όρος «Παλαιστίνη» εμφανίζεται για πρώτη φορά στη ρωμαϊκή περίοδο, τον 2ο αιώνα μ.Χ., όταν η επαρχία της Ιουδαίας μετονομάστηκε από τους Ρωμαίους σε «Syria Palaestina», σε μια προσπάθεια αποσύνδεσης της περιοχής από το εβραϊκό στοιχείο. Έκτοτε, η περιοχή ουδέποτε αποτέλεσε ανεξάρτητο κράτος, καθώς ενσωματωνόταν διαδοχικά σε μια σειρά από αυτοκρατορίες: Βυζαντινή, Αραβική, Οθωμανική και άλλες. Κατά την ισλαμική επέκταση του 7ου αιώνα, η Παλαιστίνη ενσωματώθηκε στα αραβικά χαλιφάτα και απέκτησε αραβικό και μουσουλμανικό χαρακτήρα, χωρίς ωστόσο να συγκροτηθεί ως αυτόνομη πολιτική οντότητα. Η πολιτική κυριαρχία της περιοχής ανήκε πάντα σε εξωτερικά κέντρα εξουσίας και όχι σε έναν εντοπίσιμο παλαιστινιακό πολιτικό φορέα.

Τρίτη 18 Φεβρουαρίου 2025

Το Ευρωπαϊκό Όνειρο σε σταυροδρόμι: Αφύπνιση ή παρακμή;


Η ομιλία του Αντιπροέδρου των ΗΠΑ, JD Vance, στο Συνέδριο Ασφαλείας του Μονάχου αποτέλεσε μια σκληρή υπενθύμιση για την κατάσταση της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Παρόλο που οι δηλώσεις του που βρίθουν παραπλανητικών ισχυρισμών και ψεμάτων μπορεί να θεωρηθούν κυνικές, προκλητικές, και προσβλητικές, στην ουσία τους καταδεικνύουν μια πραγματικότητα. Η Ευρώπη, μια ήπειρος που κάποτε αποτελούσε παγκόσμιο ηγέτη σε πολλούς τομείς, σήμερα εμφανίζεται αδύναμη, διχασμένη και ανίκανη να επιβάλει τη δική της βούληση στις διεθνείς εξελίξεις. 

Ποιος ευθύνεται για αυτό; Είναι εύκολο να κατηγορήσουμε τον Τραμπ, τον Βανς ή ακόμα και τον Ίλον Μασκ. Όμως, η αλήθεια είναι πως η διαδοχική ανικανότητα των ευρωπαϊκών ηγεσιών μάς έχει φέρει σε αυτό το σημείο. Οι μεγάλες ευρωπαϊκές δυνάμεις, με πρώτη τη Γερμανία, έχουν κάνει στρατηγικά λάθη που έπληξαν ανεπανόρθωτα την ισχύ της ηπείρου μας. Από την καταστροφική ενεργειακή εξάρτηση στο ρωσικό φυσικό αέριο μέχρι τις επιδοματικές πολιτικές που έκαναν τις κοινωνίες μας αδύναμες και εξαρτημένες, οι λανθασμένες επιλογές έχουν οδηγήσει την Ευρώπη σε ένα τέλμα.  

Δευτέρα 23 Δεκεμβρίου 2024

Οι καταγωγές των Χριστουγέννων

Τα Χριστούγεννα, όπως τα γνωρίζουμε σήμερα, δεν δημιουργήθηκαν εν κενώ, αλλά ενσωμάτωσαν προϋπάρχουσες παραδόσεις που έδιναν έμφαση στη γέννηση, την αναγέννηση και το φως, συγχώνευσαν και εν μέρει αντικατέστησαν αρχαιότερες γιορτές με παρόμοια χαρακτηριστικά στην Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή. Αυτές οι γιορτές περιλάμβαναν την αναγέννηση, τον εορτασμό της γέννησης ενός σωτήρα ή την αποθέωση ηρώων και θεών, καθώς και σύμβολα όπως το δέντρο της ζωής και το φως. Σημαντικές προχριστιανικές γιορτές συνδέονται με την εορτή των Χριστουγέννων, με χαρακτηριστικό παράδειγμα τα Σατουρνάλια (17-23 Δεκεμβρίου) στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, μια γιορτή προς τιμήν του θεού Κρόνου που περιλάμβανε ξέφρενους εορτασμούς, ανταλλαγή δώρων και προσωρινή κοινωνική ισότητα, με τους σκλάβους να γίνονται «ίσοι» με τους κυρίους τους, ενώ υπήρχε σύνδεση με το Χειμερινό Ηλιοστάσιο και την ανανέωση του φωτός· επίσης, ο Sol Invictus, με γιορτή στις 25 Δεκεμβρίου, καθιερώθηκε επίσημα από τον αυτοκράτορα Αουρελιανό το 274 μ.Χ., συμβολίζοντας την αναγέννηση του φωτός, και οι πρώτοι Χριστιανοί επέλεξαν την ίδια ημερομηνία για τη γέννηση του Χριστού, ενσωματώνοντας τον ίδιο συμβολισμό...